Beykozlu
New member
Halk kültüründe “baharın habercisi” kabul edilen cemrelerden birincisi 19-20 Şubat‘ta havaya düştü.
“Ateş”, “kor”, “köz” üzere manaları olan ve halk içinde birer hafta ortayla düştüğü kabul edilen cemrenin, soğuk kış günlerinin akabinde havayı, suyu ve toprağı ısıttığına inanılıyor.
Havaların ısınmasını temsil eden ve bahar bayramı nevruzun da yaklaştığının göstergesi olan cemrelerin ikincisi 26-27 Şubat‘ta suya, üçüncü ve son cemre ise 5-6 Mart‘ta toprağa düşecek.
Üçüncü cemrenin akabinde baharın geldiği kabul ediliyor.
“Cemre düşmesi” ayrıyeten hayvancılıkla uğraşanlar için soğuk niçiniyle dışarı çıkaramadıkları hayvanların otlaklara kavuşma vaktinin yaklaştığını, tarımla uğraşanlar için de toprağın işlenme devrine gelindiğini söz ediyor.
CEMRE NEDİR?
Cemre, İlkbahar başlangıcında yedişer gün ortayla; evvel havada daha sonra su ve toprakta oluştuğu sanılan sıcaklık artışı. Arapça olan sözcük kor durumunda ateş manasına gelir. Mina Vadisi’nde Arafat’tan gelen hacıların attıkları taşlarla oluşan yığınlara da “cemre” ismi verilir.
Türk ve Altay halk kültüründe ve mitolojisinde İmre (İmere yahut Emire) ismi verilen cinin niye olduğuna inanılır. İlkbaharda görünüp titrek ışıklar saçarak göğe yükselir. daha sonra buzların üzerine düşerek onları eritir.
Oradan da yere girer. Bundan daha sonra ısınmış topraktan buhar yükselir. Buyruğa baharın gelişini temsil eder. Bulgarlarda Zemire olarak yer alır. Anadolu Türkçesindeki Arapçadan gelme Cemre sözcüğünün aslında bu ismin benzetme yoluyla değişmiş hali olduğu söylenebilir.
Birinci cemre havaya ve yedişer gün ortayla da suya ve toprağa düşer. Zemre ise Kumuk Türkçesinde nem, buhar üzere manalara gelir. Tasavvuftaki kor ve ateş kavramlarının mecazi manaları vardır. Temizlenmeyi ve bir daha doğuşu temsil eden ateş aşk teriminin yakıcılığıyla da yakından ilgilidir.
Azerbaycan Türklerinin yaratılışla ilgili eski inançlarından kaynaklanan ve Nevruz Bayramından evvel, yılın son çarşamba gününde yapılan “boz ayın dört çarşambası”, uygulamasını söz eden “Cemle” sözcüğü de “Cemre” ile tıpkı sözdür.
Buradaki “Cemle” de köken olarak “İmir, İmere, Emire” sözcükleriyle ilişkilidir. Celal Beydili’ne bakılırsa; birtakım sözlüklerde gösterildiği üzere, Arap lisanından geldiğini söylemek yanlışsız değildir.
“Ateş”, “kor”, “köz” üzere manaları olan ve halk içinde birer hafta ortayla düştüğü kabul edilen cemrenin, soğuk kış günlerinin akabinde havayı, suyu ve toprağı ısıttığına inanılıyor.
Havaların ısınmasını temsil eden ve bahar bayramı nevruzun da yaklaştığının göstergesi olan cemrelerin ikincisi 26-27 Şubat‘ta suya, üçüncü ve son cemre ise 5-6 Mart‘ta toprağa düşecek.
Üçüncü cemrenin akabinde baharın geldiği kabul ediliyor.
“Cemre düşmesi” ayrıyeten hayvancılıkla uğraşanlar için soğuk niçiniyle dışarı çıkaramadıkları hayvanların otlaklara kavuşma vaktinin yaklaştığını, tarımla uğraşanlar için de toprağın işlenme devrine gelindiğini söz ediyor.
CEMRE NEDİR?
Cemre, İlkbahar başlangıcında yedişer gün ortayla; evvel havada daha sonra su ve toprakta oluştuğu sanılan sıcaklık artışı. Arapça olan sözcük kor durumunda ateş manasına gelir. Mina Vadisi’nde Arafat’tan gelen hacıların attıkları taşlarla oluşan yığınlara da “cemre” ismi verilir.
Türk ve Altay halk kültüründe ve mitolojisinde İmre (İmere yahut Emire) ismi verilen cinin niye olduğuna inanılır. İlkbaharda görünüp titrek ışıklar saçarak göğe yükselir. daha sonra buzların üzerine düşerek onları eritir.
Oradan da yere girer. Bundan daha sonra ısınmış topraktan buhar yükselir. Buyruğa baharın gelişini temsil eder. Bulgarlarda Zemire olarak yer alır. Anadolu Türkçesindeki Arapçadan gelme Cemre sözcüğünün aslında bu ismin benzetme yoluyla değişmiş hali olduğu söylenebilir.
Birinci cemre havaya ve yedişer gün ortayla da suya ve toprağa düşer. Zemre ise Kumuk Türkçesinde nem, buhar üzere manalara gelir. Tasavvuftaki kor ve ateş kavramlarının mecazi manaları vardır. Temizlenmeyi ve bir daha doğuşu temsil eden ateş aşk teriminin yakıcılığıyla da yakından ilgilidir.
Azerbaycan Türklerinin yaratılışla ilgili eski inançlarından kaynaklanan ve Nevruz Bayramından evvel, yılın son çarşamba gününde yapılan “boz ayın dört çarşambası”, uygulamasını söz eden “Cemle” sözcüğü de “Cemre” ile tıpkı sözdür.
Buradaki “Cemle” de köken olarak “İmir, İmere, Emire” sözcükleriyle ilişkilidir. Celal Beydili’ne bakılırsa; birtakım sözlüklerde gösterildiği üzere, Arap lisanından geldiğini söylemek yanlışsız değildir.