celikci
New member
C vitamini, B vitaminleri ve potasyum da dahil olmak üzere besin hususları bakımından yüksek olan soğan antioksidanlarla dolu ve sıhhat için değerli yararları bulunuyor. Lakin bilindiği üzere soğan doğramak kimi vakit meşakkatli. Zira soğan doğrarken gözler yaşarabiliyor, gözlerde yanma yaşanıyor. Tabi ki bu gözyaşları rastgele bir histen kaynaklanmıyor. Bunlar, tahriş edici hususlardan kaynaklı refleks gözyaşları olarak tanımlanıyor. Pekala, soğan keserken gözlerimiz niye yaşarır?
SOĞANIN SAVUNMA MEKANİZMASI
Yer altında yaşayan soğanların doğal ortamı, tarla fareleri üzere kökleri kemirmeyi seven canlılarla dolu. Soğanlar, bu kemirmeye karşı savunma olarak özel bir savunma sistemi geliştirmiş durumda. Soğanlar yeraltında büyüdüğü için bünyesindeki gaz onlarla beslenmek isteyen canlıları caydırmaya yardımcı oluyor.
Soğanlar, “derileri” açıldığı vakit çeşitli enzimler ve sülfenik asit salgılıyor. Bu bileşikler bir ortaya gelerek, rahatsız edici bir gaz olan propanetyal S-oksidi üretiyor. Propanetyal S-oksit, göz yaşartıcı bir etken olarak göz ile temasa girdiğinde gözyaşı oluşmasına sebep oluyor. Propanetyal S-oksit, göz yuvarlarınızı kaplayan ve koruyan su katmanı ile temasa geçtiğinde sülfirik aside dönüşüyor.
GÖZÜN SAVUNMA ÖZELLİĞİ DEVREYE GİRİYOR
Ancak soğanlar üzere gözlerimizin de kendi savunma sistemleri da var. Gözdeki sonlar bir göz yaşartıcı etken belirlediklerinde gözyaşı üreterek bu etkeni gözden uzaklaştırmaya çalışıyor.
BBC’nin ABD’deki Case Western Reserve Üniversitesi’nin araştırmasına dayanan haberine nazaran de soğan doğrarken, gözlerin yaşarmasına direkt olarak üstte bahsetmiş olduğumiz kimyasal bileşim niye olmuyor. Zira bir daha üstte bahsetmiş olduğumiz üzere kelam konusu gazın gözyaşıyla yansımaya girmesi kararı sülfürik asit oluşuyor. Ve sülfürik asidin gözü tahrişine karşı bedenin savunma sistemi devreye giriyor.
BAZI SOĞANLAR DAHA FAZLA GÖZ YAŞARTIR
Tabii ki, muhtemelen bildiğiniz üzere, farklı soğan tipleri farklı tesirlere sahip ve kimileri başkalarına nazaran daha az göz yaşartıyor. En sert kimyasal yansımaları yaratan soğan çeşitleri epey fazla sülfürlü bileşik içerenler oluyor. Bunların içinde sarı, kırmızı ve beyaz soğanlar bulunuyor. Yeşil soğan üzere daha tatlı tipler ekseriyetle daha az sülfüre sahip olduğu için daha az gözyaşı yaratıcı tesire sahip oluyor.
Texas’ta göz hekimi olan Dr. Robert Rosa Jr. de soğan doğrarken gözlerinizin sulanmasına niye olan şeyin gaz olduğunu söylüyor ve ekliyor: Beyaz, sarı ve kırmızı soğanların tümü, bu gazı oluşturmak için gerekli olan soğan enziminin daha yüksek konsantrasyonlarına sahip. Tatlı soğan, yeşil soğan daha düşük konsantrasyonlara sahip. Ayrıyeten, kimi beşerler bu gaza başkalarından daha hassas.
SOĞANIN SAVUNMA MEKANİZMASI
Yer altında yaşayan soğanların doğal ortamı, tarla fareleri üzere kökleri kemirmeyi seven canlılarla dolu. Soğanlar, bu kemirmeye karşı savunma olarak özel bir savunma sistemi geliştirmiş durumda. Soğanlar yeraltında büyüdüğü için bünyesindeki gaz onlarla beslenmek isteyen canlıları caydırmaya yardımcı oluyor.
Soğanlar, “derileri” açıldığı vakit çeşitli enzimler ve sülfenik asit salgılıyor. Bu bileşikler bir ortaya gelerek, rahatsız edici bir gaz olan propanetyal S-oksidi üretiyor. Propanetyal S-oksit, göz yaşartıcı bir etken olarak göz ile temasa girdiğinde gözyaşı oluşmasına sebep oluyor. Propanetyal S-oksit, göz yuvarlarınızı kaplayan ve koruyan su katmanı ile temasa geçtiğinde sülfirik aside dönüşüyor.
GÖZÜN SAVUNMA ÖZELLİĞİ DEVREYE GİRİYOR
Ancak soğanlar üzere gözlerimizin de kendi savunma sistemleri da var. Gözdeki sonlar bir göz yaşartıcı etken belirlediklerinde gözyaşı üreterek bu etkeni gözden uzaklaştırmaya çalışıyor.
BBC’nin ABD’deki Case Western Reserve Üniversitesi’nin araştırmasına dayanan haberine nazaran de soğan doğrarken, gözlerin yaşarmasına direkt olarak üstte bahsetmiş olduğumiz kimyasal bileşim niye olmuyor. Zira bir daha üstte bahsetmiş olduğumiz üzere kelam konusu gazın gözyaşıyla yansımaya girmesi kararı sülfürik asit oluşuyor. Ve sülfürik asidin gözü tahrişine karşı bedenin savunma sistemi devreye giriyor.
BAZI SOĞANLAR DAHA FAZLA GÖZ YAŞARTIR
Tabii ki, muhtemelen bildiğiniz üzere, farklı soğan tipleri farklı tesirlere sahip ve kimileri başkalarına nazaran daha az göz yaşartıyor. En sert kimyasal yansımaları yaratan soğan çeşitleri epey fazla sülfürlü bileşik içerenler oluyor. Bunların içinde sarı, kırmızı ve beyaz soğanlar bulunuyor. Yeşil soğan üzere daha tatlı tipler ekseriyetle daha az sülfüre sahip olduğu için daha az gözyaşı yaratıcı tesire sahip oluyor.
Texas’ta göz hekimi olan Dr. Robert Rosa Jr. de soğan doğrarken gözlerinizin sulanmasına niye olan şeyin gaz olduğunu söylüyor ve ekliyor: Beyaz, sarı ve kırmızı soğanların tümü, bu gazı oluşturmak için gerekli olan soğan enziminin daha yüksek konsantrasyonlarına sahip. Tatlı soğan, yeşil soğan daha düşük konsantrasyonlara sahip. Ayrıyeten, kimi beşerler bu gaza başkalarından daha hassas.