celikci
New member
Fas’taki Fezouata Shale’de yeni keşfedilen bir alan, yakınlardaki alanlarda bulunanlara benzeyen, fakat daha da büyük canlıları ortaya çıkararak, modern eklembacaklıların cetlerinin bir vakit içinder ne kadar büyüyebildiğini gösteriyor. Bugün, örümcekleri, midyeleri ve kırkayakları içeren eklembacaklılar, sıklıkla bollukları ve çok çeşitlilikleriyle biliniyor, lakin hayli azı devasa denilebilecek boyutlara ulaşıyor. Ancak görünene bakılırsa bir vakit içinder 2 metre uzunluğa kadar ulaşıyorlardı.
Fas’ın Cezayir sonuna yakın bir noktada bulunan Taichoute, 470 milyon yıl evvelki üst Floian Etabından güçlü bir hayvan meselae konut sahipliği yapıyor. Daha evvel emsal yaşta fazlaca az bölge bulundu ve Taichoute’de oluşan şeyllerin fosilleri düz bir biçimde ezmek yerine 3d olarak koruduğu şartlara sahip. Scientific Reports’taki bir makale, alandaki erken buluntulardan kimilerini ve bunların birebir jeolojik oluşumdaki öteki tortulardan nasıl farklar gösterdiğini açıklıyor.
Fezouata Shale, paleontologlara erken Ordovisiyen Devri’ne sunduğu ender müşahede talihi niçiniyle yakın vakitte dünyanın en değerli 100 jeolojik alanından biri olarak seçildi. Bu bölge, bugün bildiğimiz tiplerin ataları olarak daha kolay tanınmaya başladığı Kambriyen Devri’nde ortaya çıkan tiplerin şaşırtan çeşitliliği sırasında oluştu. Lakin bu bölgede daha evvel incelenen yatakların 80 kilometre kuzeydoğusunda bulunan Taichoute, değerli ölçüde farklı bir fırsat daha sunuyor.
Lozan Üniversitesi’nden Dr. Farid Saleh yaptığı açıklamada “Bu yerle ilgili her şey yeni – sedimantolojisi, paleontolojisi ve hatta fosillerin korunması – Fezouata Biota’nın Dünya’daki geçmiş hayat anlayışımızı tamamlamadaki değerini daha da vurguluyor” diyor ve emsal büyüklükteki eklembacaklıların evvelki keşiflerinin izole örnekler olmadığını öne sürüyor.
Taichoute’de bulunan örneklerin neredeyse yarısı, eklemli uzuvlara ve sertleştirilmiş lakin esnek dış iskelete sahip “gerçek” eklembacaklılardan (earthropoda) oluşuyor. Bu, evvelki üç Fezouata bölgesine bakılırsa epey daha yüksek bir oran gösteriyor. daha sonraki en yaygın olanı, soyu tükenmiş bir süzücüler kümesi olan Graptolitlerdi.
Exeter Üniversitesi’nden Dr. Xiaoya Ma ise, Taichoute’de bulunan örnekleri tanımlamak için yapılması gereken epeyce fazla çalışma olduğunu ve kimilerinin başka Fezouata bölgelerinden bilinen tipler olma ihtimalinin yüksek olduğunu da açıklamasına ekliyor. Ma, “bir daha de, büyük boyutları ve özgür yüzme ömür stilleri, bu ekosistemlerde eşsiz bir rol oynadıklarını gösteriyor” diyor. Ayrıyeten, Taichoute’de şimdiden Fezouata yataklarında öteki yerde bulunmayan trilobit tipleri bulundu.
Bu tortu bölgesi bu biçimdelar Güney Kutbu’na yakın sığ bir denizde yaşayan hayvanları yakaladı. Taichoute fosilleri, daha evvel keşfedilen yerlerden birkaç milyon yıl daha genç ve biraz farklı şartlar altında tortulara gömüldü.
Lozan Üniversitesi’nden Dr. Romain Vaucher, “Kalıntılar, su altı heyelanları tarafınca nispeten derin bir deniz ortamına taşındı. Bu, fırtına birikintileri tarafınca yerine gömülen daha evvelki sığ ortamlardaki korunmuş kalıntı keşiflerinden farklı” diyor.
Taichoute örneklerinin daha büyük olmalarının sebebinin vakit aralığı niçiniyle mi yoksa daha derin sularda yaşamalarından mı kaynaklandığı bilinmiyor.
Ayrıca bu alanda, eklembacaklıların kesimlerine bağlı brakiopodlarla örnekler içindeki bağ hakkında kimi bilgiler daha ortaya çıkardı, bu da devrin devlerinin öldüğünde, devrin alt sakinleri için bir besin kaynağı haline geldiklerini gösteriyor. Besin ağı, bugün balinaların öldükten daha sonra deniz tabanında bir hayat patlaması yaratmalarına benziyor olabilir.
Makale Scientific Reports üzerinde Açık Erişim olarak yayınlandı.
Fas’ın Cezayir sonuna yakın bir noktada bulunan Taichoute, 470 milyon yıl evvelki üst Floian Etabından güçlü bir hayvan meselae konut sahipliği yapıyor. Daha evvel emsal yaşta fazlaca az bölge bulundu ve Taichoute’de oluşan şeyllerin fosilleri düz bir biçimde ezmek yerine 3d olarak koruduğu şartlara sahip. Scientific Reports’taki bir makale, alandaki erken buluntulardan kimilerini ve bunların birebir jeolojik oluşumdaki öteki tortulardan nasıl farklar gösterdiğini açıklıyor.
Fezouata Shale, paleontologlara erken Ordovisiyen Devri’ne sunduğu ender müşahede talihi niçiniyle yakın vakitte dünyanın en değerli 100 jeolojik alanından biri olarak seçildi. Bu bölge, bugün bildiğimiz tiplerin ataları olarak daha kolay tanınmaya başladığı Kambriyen Devri’nde ortaya çıkan tiplerin şaşırtan çeşitliliği sırasında oluştu. Lakin bu bölgede daha evvel incelenen yatakların 80 kilometre kuzeydoğusunda bulunan Taichoute, değerli ölçüde farklı bir fırsat daha sunuyor.
Lozan Üniversitesi’nden Dr. Farid Saleh yaptığı açıklamada “Bu yerle ilgili her şey yeni – sedimantolojisi, paleontolojisi ve hatta fosillerin korunması – Fezouata Biota’nın Dünya’daki geçmiş hayat anlayışımızı tamamlamadaki değerini daha da vurguluyor” diyor ve emsal büyüklükteki eklembacaklıların evvelki keşiflerinin izole örnekler olmadığını öne sürüyor.
Taichoute’de bulunan örneklerin neredeyse yarısı, eklemli uzuvlara ve sertleştirilmiş lakin esnek dış iskelete sahip “gerçek” eklembacaklılardan (earthropoda) oluşuyor. Bu, evvelki üç Fezouata bölgesine bakılırsa epey daha yüksek bir oran gösteriyor. daha sonraki en yaygın olanı, soyu tükenmiş bir süzücüler kümesi olan Graptolitlerdi.
Exeter Üniversitesi’nden Dr. Xiaoya Ma ise, Taichoute’de bulunan örnekleri tanımlamak için yapılması gereken epeyce fazla çalışma olduğunu ve kimilerinin başka Fezouata bölgelerinden bilinen tipler olma ihtimalinin yüksek olduğunu da açıklamasına ekliyor. Ma, “bir daha de, büyük boyutları ve özgür yüzme ömür stilleri, bu ekosistemlerde eşsiz bir rol oynadıklarını gösteriyor” diyor. Ayrıyeten, Taichoute’de şimdiden Fezouata yataklarında öteki yerde bulunmayan trilobit tipleri bulundu.
Bu tortu bölgesi bu biçimdelar Güney Kutbu’na yakın sığ bir denizde yaşayan hayvanları yakaladı. Taichoute fosilleri, daha evvel keşfedilen yerlerden birkaç milyon yıl daha genç ve biraz farklı şartlar altında tortulara gömüldü.
Lozan Üniversitesi’nden Dr. Romain Vaucher, “Kalıntılar, su altı heyelanları tarafınca nispeten derin bir deniz ortamına taşındı. Bu, fırtına birikintileri tarafınca yerine gömülen daha evvelki sığ ortamlardaki korunmuş kalıntı keşiflerinden farklı” diyor.
Taichoute örneklerinin daha büyük olmalarının sebebinin vakit aralığı niçiniyle mi yoksa daha derin sularda yaşamalarından mı kaynaklandığı bilinmiyor.
Ayrıca bu alanda, eklembacaklıların kesimlerine bağlı brakiopodlarla örnekler içindeki bağ hakkında kimi bilgiler daha ortaya çıkardı, bu da devrin devlerinin öldüğünde, devrin alt sakinleri için bir besin kaynağı haline geldiklerini gösteriyor. Besin ağı, bugün balinaların öldükten daha sonra deniz tabanında bir hayat patlaması yaratmalarına benziyor olabilir.
Makale Scientific Reports üzerinde Açık Erişim olarak yayınlandı.