NASA, James Webb Uzay Teleskobu’ndan gelen yeni ve büyüleyici imgeleri yayınladı

celikci

New member
Dün yayınlanan birinci imgenin ardından NASA, James Webb Uzay Teleskobu’ndan gelen 4 büyüleyici kareyi daha yayınladı. Yeni müşahedeler içinde filizlenen bir bulutsu, sulu bir ötegezegen ve bâtın bir yıldız sığınağı bulunuyor.

Popular Science’ın haberine nazaran Webb Program Yöneticisi Greg Robinson, yeni imgelerin yayınlandığı aktifliğin açılış konuşmasında NASA’nın Goddard Kampüsü’ndeki seyircilere gece yayımlanan sahneyi görüp görmediklerini sordu. Coşkulu bir alkış tufanından daha sonra, “Daha hiç bir şey görmediniz” diye devam etti Robinson.

JWST takımı, teleskobun birinci altı aylık uçuş ve gözlemlerinden elde edilen yeni imajları yayımladı. James Webb Uzay Teleskobu, şimdiye kadar uzaya gönderilen en büyük ve en kuvvetli gözlemevi. bu biçimdesine kuvvetli olmasının bir niçini de, kızılötesi ışık yoluyla manzara yakalayabilmesi ve bu biçimdelikle insan gözünün tespit edemeyeceği derinlikleri görmesi.

Uzaydaki toz ve bulutların ötesine bakabilen teleskop, yıldız ve galaksilerin 13,1 milyar yıldan daha öncesine uzanan doğuşlarını bakılırsabiliyor. Bu sayede, insanlığın daha evvel bakılırsamediği kadar eski periyotları gözlemleyebiliyor. Cihanın 13,8 milyar yaşında olduğu kestirim ediliyor. NASA Lideri Bill Nelson, insanların kozmosun başladığı Büyük Patlama’dan daha sonra neler olduğunu anlamaya hiç olmadığı kadar yaklaştığını söylüyor.

Sormasını bile bilmediğimiz soruları tespit edeceğiz” diyor Nelson.

JWST’nin yakaladığı imgeler; şimdi Güneş ve Dünya oluştuğu vakit oluşan galaksi kümelerini, 1.000 ışık yılı uzaklıktaki bir ötegezegenin atmosferindeki su buharını, ömrünün sonuna ulaşan bir yıldızın etrafındaki gezegen bulutsusunu, galaksilerin kozmik evrimini ve yıldızların doğuşunu gösteriyor.

JWST Operasyonları Proje Bilim İnsanı Jane Rigby de, tüm bunların daha başlangıç olduğunu söylüyor. Yirmi yıl daha çalışmasını sağlayacak yakıtı bulunan teleskobun, bilim insanlarının hakkında çabucak hemen soru bile hazırlamadığı bilgiler toplaması bekleniyor.

bir evvel Hubble’ın bir galaksinin en uzak imgesini çekmesi iki hafta sürüyordu. JWST, epeyce daha uzakların imgesini hayli daha kısa müddette yakalayabilecek. Tüm bu manzaralar bir hafta içerisinde çekilmiş. “Webb ile birlikte” diyor Rigby, “bunları kahvaltıdan evvel yaptık.”

Carina Bulutsusu


Üstteki manzara, bir gaz ve toz denizindeki yıldızlarla (yeni oluşanlar da dahil) birlikte ışıldıyor. Carina Bulutsusu’nun NGC 3324 ismini taşıyan bir bölgesini yakalayan JWST, bebek yıldızların doğduğu yeni bölgeleri ortaya çıkarıyor. Yıldızların doğduğu bölgeler, uzaydaki tozlar sebebiyle görünür ışıkta tespit edilemiyor. Ancak JWST’nin Yakın-Kızılötesi Kamerası ve Orta-Kızılötesi Aygıtı kızılötesi ışık kullandığından, teleskop tozu delip geçiyor. Bu sayede art plandaki yüzlerce yıldızı ve hatta galaksileri ortaya çıkarıyor.

Genç yıldızlardan gelen morötesi radyasyon, bulutsunun kenarında oyuk açarak NASA’nın Kozmik Uçurumlar halinde isimlendirdiği sarp kayalık ve kanyon görünümlerini meydana getirmiş. 7.600 ışık yılı uzaklıkta yer alan bu sahne muazzam boyutta: Birtakım toz ve iyonlaşmış gaz sütunları 7 ışık yılı yüksekliğinde.

Güney Halka Bulutsusu


JWST’nin iki kamerası, NGC 3132 formunda de bilinen Güney Halka Bulutsusu’nu gözlemlemiş. Birbirinin etrafında dönen iki yıldız, Dünya’dan 2.500 ışık yılı uzakta yer alan gaz ve toz katmanlarıyla sarılı. Yıldızlardan biri ömrünün sonuna yaklaşıyor; parlaklığı azalırken, çanak formundaki kabuklar halinde kozmik enkaz fırlatıyor.

Bu manzaralardan elde edilen bilgiler, gökbilimcilerin gezegen bulutsusu formunda bilinen bu çeşit olayları epeyce daha ayrıntılı biçimde anlamasını sağlayacak. Gazlı esintiler, yavaş çekimdeki son nefesler. Gezegen bulutsularının tükenmesi on binlerce yıl sürüyor. Bu esnada araştırmacılar, bunun üzere imgeler üzerinde çalışarak yıldızların kefenlerinin hangi moleküllerden meydana geldiğini anlayabilirler.

Wasp-96-b


JWST’nin başka manzaraları kadar göz alıcı olmasa da, bu datalar 1.000 ışık yılı uzaklıktaki bir ötegezegenin (güneş sistemimizin haricindeki bir gezegen) atmosferinde yer alan suyu ortaya çıkarıyor. Bu bilgi, Dünya’nın ötesinde yaşanabilir gezegen arayışında büyük kıymet taşıyacak. WASP-96-b, Samanyolu’nda yer alan 5.000’i aşkın onaylı ötegezegenden yalnızca biri. Venüs ve Jüpiter üzere son derece sıcak bir gaz devi. Ayrıyeten güneşimizin etrafında dönen öbür tüm gezegenlerden daha sıcak ve “yumuşak”. Sıcaklıklar burada 540°C’yi zorlarken, gezegenin kütlesi Jüpiter’in yarısı kadar lakin çapı 1,2 kat daha geniş.

JWST’de yer alan Yakın-Kızılötesi Görüntüleyicisi ve Yarıksız Tayfölçer, 21 Haziran’da WASP-96-b sisteminden gelen ışığı altı saatten çok ölçerek ötegezegenin atmosfer bileşimi hakkında daha fazla bilgi sunan bir ışık eğrisi meydana getirmiş. Tablodaki tepeler ve vadiler, ışığın dalga uzunluklarında tespit edilen su buharının mevcudiyetini gösteriyor. WASP-96-b üzerinde yürütülilk evvelki çalışmalarda, pus ve bulut bulguları tespit edilmemiş.

Stephan Beşlisi


Yaklaşık 1.000 manzara evrakından ve 150 milyondan fazla pikselden oluşturulan bu mozaik, JWST’nin şimdiye kadar elde ettiği en büyük imaj. Burada beş galaksi görülüyor. GNC 7318B ismini taşıyan galaksi, küme boyunca yıkıcı bir güzergâh açıyor. JWST, galaksinin bu müsaadesiz girişinden çıkan şok dalgalarının yanısıra girdap haline gelen ve galaksilerin kütleçekimleri etkileşime girdikçe üzerlerine çullanan gaz ile tozların imgesini de yakalamış.

Beş galaksiden dördü kozmik ölçekte birbirine epeyce yakın olduğundan, NASA’ya bakılırsa galaktik evrimin temel süreçlerini incelemek için bir “laboratuvar” sağlıyorlar. Burada birbirlerinin gazlarını bozan galaksiler, civarda yeni yıldızların oluşmasını bile tetiklemişler.
 
Üst