celikci
New member
Venüs, büyüklüğü ve yoğunluğu niçiniyle kimi vakit “Dünya’nın ikizi” olarak isimlendirilse da, aslında gezegenimizden epeyce farklı. Dünya’nın 90 katından fazla bir yüzey hava basıncına sahip olan Venüs’te bir günü hayatta geçirecek kadar şanslı olursanız, alıştığınızın tam zıddı biçimde Güneş’in batıdan doğduğunu ve doğudan battığını görürsünüz. Lakin buna şahit olmak için fazlaca uzun bir süre gezegende kalmanız gerekir zira bir Venüs günü 243 Dünya günüdür ve 225 Dünya günü süren yılından biraz daha uzundur. Natürel ki bu müddet boyunca muazzam basınç altında ve 900 derece Fahrenheit (480 santigrat derece) sıcaklığında ezilmemek ve yanmamak için hayli yeterli bir savunmanız olması gerekir.
Güneş’in niye batıdan doğduğu konusunda ise, evvela, aslında bunun olmaması gerektiğini belirtmemiz gerekiyor. Gezegenlerin dönüşünün sebebinin, dönen bir gaz bulutundan kaynaklandığına inanılıyor. Venüs’ün ve yan bir biçimde dönen Uranüs’ün, bu birinci oluşumun daha sonrasında değiştiği düşünülüyor.
Uranüs kelam konusu olduğunda bu sebep nispi olarak sıradan. Gezegenin geçmişinde bir noktada, Uranüs büyük bir cisim yahut birkaç küçük cisim ile çarpıştı ve bu da onu bugün gördüğümüz eğik dönüşüne sebep oldu.
Pekala fakat Venüs niye aksine dönüyor? Aslında başına Uranüs’le tıpkı şey gelmiş olabilir. Bir yahut daha fazla cisim gezegene çarparak büsbütün aykırı dönmesine sebep olmuş olabilir yahut bir çarpma gezegenin dönüşünü büsbütün yavaşlatarak bilakis çevirmiş olabilir.
Ancak biraz daha karmaşık bir de teori bulunuyor. Bu teoriye göre gezegenin yüzeyiyle etkileşime giren ve süratli hareket eden atmosferi, gezegenin suratını ve dönüşünü değiştirmiş olabilir.
Kaliforniya Üniversitesi Riverside astrofizikçisi Stephen Kane, Nisan 2022’de yaptığı basın açıklamasında, “Atmosferi, katı gezegenle en az etkileşime sahip bir gezegenin üzerinde ince, neredeyse başka bir katman olarak düşünüyoruz” dedi. Bir makalede, Venüs’ün gelgitle kilitlenen ötegezegenler için yararlı bir analog olarak kullanılabileceğini ve gezegenin süratli, çorba üzere atmosferi olmadan tıpkı Ay’ın Dünya’ya olduğu üzere gelgit olarak Güneş’e kilitleneceğini savundu.
Bunun yerine, atmosferin gezegenle etkileşimi, yavaş da olsa ve keşfinden bu yana gözlemlenen artan dönüş suratını açıklayabilecek bir biçimde dönmesine imkan tanıyor.
Kane, “Venüs’ün kuvvetli atmosferi bize, gezegenin ne kadar süratli döndüğü bile dahil olmak üzere katiyen her şeyi etkileyen, gezegenin epey daha entegre bir kesimi olduğunu öğretiyor” diyor.
Güneş’in niye batıdan doğduğu konusunda ise, evvela, aslında bunun olmaması gerektiğini belirtmemiz gerekiyor. Gezegenlerin dönüşünün sebebinin, dönen bir gaz bulutundan kaynaklandığına inanılıyor. Venüs’ün ve yan bir biçimde dönen Uranüs’ün, bu birinci oluşumun daha sonrasında değiştiği düşünülüyor.
Uranüs kelam konusu olduğunda bu sebep nispi olarak sıradan. Gezegenin geçmişinde bir noktada, Uranüs büyük bir cisim yahut birkaç küçük cisim ile çarpıştı ve bu da onu bugün gördüğümüz eğik dönüşüne sebep oldu.
Pekala fakat Venüs niye aksine dönüyor? Aslında başına Uranüs’le tıpkı şey gelmiş olabilir. Bir yahut daha fazla cisim gezegene çarparak büsbütün aykırı dönmesine sebep olmuş olabilir yahut bir çarpma gezegenin dönüşünü büsbütün yavaşlatarak bilakis çevirmiş olabilir.
Ancak biraz daha karmaşık bir de teori bulunuyor. Bu teoriye göre gezegenin yüzeyiyle etkileşime giren ve süratli hareket eden atmosferi, gezegenin suratını ve dönüşünü değiştirmiş olabilir.
Kaliforniya Üniversitesi Riverside astrofizikçisi Stephen Kane, Nisan 2022’de yaptığı basın açıklamasında, “Atmosferi, katı gezegenle en az etkileşime sahip bir gezegenin üzerinde ince, neredeyse başka bir katman olarak düşünüyoruz” dedi. Bir makalede, Venüs’ün gelgitle kilitlenen ötegezegenler için yararlı bir analog olarak kullanılabileceğini ve gezegenin süratli, çorba üzere atmosferi olmadan tıpkı Ay’ın Dünya’ya olduğu üzere gelgit olarak Güneş’e kilitleneceğini savundu.
Bunun yerine, atmosferin gezegenle etkileşimi, yavaş da olsa ve keşfinden bu yana gözlemlenen artan dönüş suratını açıklayabilecek bir biçimde dönmesine imkan tanıyor.
Kane, “Venüs’ün kuvvetli atmosferi bize, gezegenin ne kadar süratli döndüğü bile dahil olmak üzere katiyen her şeyi etkileyen, gezegenin epey daha entegre bir kesimi olduğunu öğretiyor” diyor.