bencede
New member
Türkiye son senelerda ihracatta atağa kalktı. Her ay yükselen ihracatla bir arada, ihracatçı sayısında da yükseliş yaşanıyor. Fakat son periyotlarda birtakım ihracatçılar yaptıkları süreçlerde, satış bilgisinden müşteri detaylarıne kadar bâtın kalması gereken bilgilerin rakiplerin eline geçtiğinden şikâyet ediyor. Bu durumun nasıl ortaya çıktığını sorduğumuz bir ihracatçı mevzu ile ilgili şunları söylemiş oldu:
“Üretici olan şirketler kendi mamüllerini ihraç ettikleri üzere, müşterilerimizden gelen talebe göre, kendi üretmediğimiz eserleri Türkiye’deki farklı firmalardan temin edip, ihraç ediyoruz. Öteki üreticilerden temin ettiğimiz eserleri de ihraç kayıtlı aldığımız için KDV’siz alıyoruz. Bu eseri ihraç ederken de ‘ihraç kayıtlı’ olarak beyan ediyoruz. Olay da aslında bu noktadan daha sonra karışıyor. Aldığımız eseri ihraç ettiğimiz kanıtlamamız gerekiyor. Bu yüzden eseri aldığım firmaya vergi dairesine teslim etmeleri için ihracat beyannamemizi, faturamızı iletiyoruz. Lakin bu evrakların içeriğinde eserleri kime sattığımız, kaça sattığımız, ne kadar kar ettiğimiz üzere bilgiler var. Şirket sırrı kapsamındaki detaylarımizi kendi elimizle teslim etmiş oluyoruz.”
DİJİTAL KÖPRÜ İHTİYACI
Yaşanan durumun ne üzere sıkıntılara yol açtığını sorduğumuz bir diğer ihracatçı da, “Kendi elimizle gönderdiğimiz dokümanlarla tüm şirket sırlarımızı rakiplerimize vermiş oluyoruz. Zira bu dokümanlarda yalnızca ondan aldığım eserler de bulunmuyor. Yaptığım tüm ticari süreçlerin kayıtlarını da almış oluyorlar. Firmaların bütün ticari datalarının hepsi bu ihracat beyannamesinde yer alıyor. Ayrıyeten tüm bu bilgi ve dokümanları kargo ile göndermek zorunda kalıyoruz. Kargolarımız kayboluyor. En sonunda da evrakları gönderdiğimiz firma da bunları alıyor kendi vergi dairesine teslim ediyor. Uzun yıllar boyunca uğraşarak irtibat kurduğumuz yabancı alıcıların bilgisi rakip şirketlerin eline geçiyor. Doğal olarak rakiplerimiz elindeki bilgilerle eserleri ithal eden firmalara ulaşıyor. ‘Sizin buradan aldığınız bu eserleri aslında ben yapıyorum, benden alabilirsiniz’ diyor. halbuki bu sistemin tamamı bizim beyannamelerimiz, gümrük yönetiminde açık. Vergi dairesi firmalar üzerinden resmi evrak alışverişi yapmak yerine kurulacak epeyce sıradan bir dijital köprüyle dokümanları temin edebilir. Çapraz denetimi sağlayabilir” diye konuştu.
‘HAKSIZ REKABET’
Konuyla ilgili değerlendirmelerde bulunan Aktay Hukuk Ofisi sahibi Faruk Aktay, şunları söylemiş oldu: “Buradaki sorun ticari sır niteliğinde olan ayrıntıların rakip firmalar ile paylaşılması. meğer ticari sırların ifşası yahut hukuka karşıt ele geçirilmesi gerek ticaret hukukunda gerek ceza hukukunda yaptırımlara bağlanmıştır. İhraç kayıtlı satıştan yararlanabilmek için ihracatçılar kelam konusu evrakları üretici firmalarla, potansiyel rakiplerle paylaşmak zorunda kalıyor. Bu bilgiler içinde müşteri bilgisi, satış fiyatı, maliyet, kar üzere bilgiler yer alıyor. Bu durum bir fazlaca farklı sıkıntıya yol açabileceği üzere bilhassa yurtharicinde yeni pazarlar bulmak için yatırım yapan ihracatçıların ‘bedavacılık’ (free-rider) sorunu ile müsabakasına ve müşteri bulmak için yaptıkları yatırımların karşılığını alamadan yeni müşterilerini rakiplerine kaptırma riskiyle karşı karşıya kalmalarına niye oluyor. İstemsiz bilgi paylaşımı hem potansiyel rakipler içinde haksız rekabete tıpkı vakitte teşvik sistemimizde ‘bedavacılık’ meselesine yol açıyor. İhraç kayıtlı satışlarda da KDV’siz satılan malın mühleti içerisinde gümrük çıkışının tamamlandığı konusunun Ticaret Bakanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığı içinde bir daha elektronik ortamda teyit edilmesinin mümkün olabileceği görüşündeyim.”
“Üretici olan şirketler kendi mamüllerini ihraç ettikleri üzere, müşterilerimizden gelen talebe göre, kendi üretmediğimiz eserleri Türkiye’deki farklı firmalardan temin edip, ihraç ediyoruz. Öteki üreticilerden temin ettiğimiz eserleri de ihraç kayıtlı aldığımız için KDV’siz alıyoruz. Bu eseri ihraç ederken de ‘ihraç kayıtlı’ olarak beyan ediyoruz. Olay da aslında bu noktadan daha sonra karışıyor. Aldığımız eseri ihraç ettiğimiz kanıtlamamız gerekiyor. Bu yüzden eseri aldığım firmaya vergi dairesine teslim etmeleri için ihracat beyannamemizi, faturamızı iletiyoruz. Lakin bu evrakların içeriğinde eserleri kime sattığımız, kaça sattığımız, ne kadar kar ettiğimiz üzere bilgiler var. Şirket sırrı kapsamındaki detaylarımizi kendi elimizle teslim etmiş oluyoruz.”
DİJİTAL KÖPRÜ İHTİYACI
Yaşanan durumun ne üzere sıkıntılara yol açtığını sorduğumuz bir diğer ihracatçı da, “Kendi elimizle gönderdiğimiz dokümanlarla tüm şirket sırlarımızı rakiplerimize vermiş oluyoruz. Zira bu dokümanlarda yalnızca ondan aldığım eserler de bulunmuyor. Yaptığım tüm ticari süreçlerin kayıtlarını da almış oluyorlar. Firmaların bütün ticari datalarının hepsi bu ihracat beyannamesinde yer alıyor. Ayrıyeten tüm bu bilgi ve dokümanları kargo ile göndermek zorunda kalıyoruz. Kargolarımız kayboluyor. En sonunda da evrakları gönderdiğimiz firma da bunları alıyor kendi vergi dairesine teslim ediyor. Uzun yıllar boyunca uğraşarak irtibat kurduğumuz yabancı alıcıların bilgisi rakip şirketlerin eline geçiyor. Doğal olarak rakiplerimiz elindeki bilgilerle eserleri ithal eden firmalara ulaşıyor. ‘Sizin buradan aldığınız bu eserleri aslında ben yapıyorum, benden alabilirsiniz’ diyor. halbuki bu sistemin tamamı bizim beyannamelerimiz, gümrük yönetiminde açık. Vergi dairesi firmalar üzerinden resmi evrak alışverişi yapmak yerine kurulacak epeyce sıradan bir dijital köprüyle dokümanları temin edebilir. Çapraz denetimi sağlayabilir” diye konuştu.
‘HAKSIZ REKABET’
Konuyla ilgili değerlendirmelerde bulunan Aktay Hukuk Ofisi sahibi Faruk Aktay, şunları söylemiş oldu: “Buradaki sorun ticari sır niteliğinde olan ayrıntıların rakip firmalar ile paylaşılması. meğer ticari sırların ifşası yahut hukuka karşıt ele geçirilmesi gerek ticaret hukukunda gerek ceza hukukunda yaptırımlara bağlanmıştır. İhraç kayıtlı satıştan yararlanabilmek için ihracatçılar kelam konusu evrakları üretici firmalarla, potansiyel rakiplerle paylaşmak zorunda kalıyor. Bu bilgiler içinde müşteri bilgisi, satış fiyatı, maliyet, kar üzere bilgiler yer alıyor. Bu durum bir fazlaca farklı sıkıntıya yol açabileceği üzere bilhassa yurtharicinde yeni pazarlar bulmak için yatırım yapan ihracatçıların ‘bedavacılık’ (free-rider) sorunu ile müsabakasına ve müşteri bulmak için yaptıkları yatırımların karşılığını alamadan yeni müşterilerini rakiplerine kaptırma riskiyle karşı karşıya kalmalarına niye oluyor. İstemsiz bilgi paylaşımı hem potansiyel rakipler içinde haksız rekabete tıpkı vakitte teşvik sistemimizde ‘bedavacılık’ meselesine yol açıyor. İhraç kayıtlı satışlarda da KDV’siz satılan malın mühleti içerisinde gümrük çıkışının tamamlandığı konusunun Ticaret Bakanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığı içinde bir daha elektronik ortamda teyit edilmesinin mümkün olabileceği görüşündeyim.”