celikci
New member
Gülmekten ölmek kelamını duymuş olabilir ve hatta size fazlaca komik gelen bir olay yahut öyküyü tanımlamak için kullanmış olabilirsiniz. Lakin tarih boyunca en azından bir kişi, bu kelamı gerçeğe dönüştürmüş: Yunan filozof Solili Hrisippos (Chrysippus of Soli).
Vefatına sebep olan “katil latife” ise birinci bakışta epey garip görünüyor. Lakin muhtemelen yaşandığı sırada orada olmanız gereken şakalardandı. Bir eşeğin bütün incirlerini yediğini gördükten daha sonra, şakacı Hrisippos, yakındaki birine ona içmesi için biraz şarap vermesini söylemiş oldu. ondan sonrasında da ömrünü kaybedene kadar gülmeye devam etti.
Bu ölümcül latife, yepyeni olarak Diogenes Laertius tarafınca yazılan ve sonrasındasında R. D. Hicks tarafınca çeviri edilen Lives of Eminent Philosophers, Cilt I’de detaylı olarak anlatılıyor: “Kimi beşerler onun çok gülme krizinden öldüğünü söylüyor. Eşeğini incir yerken görür görmez ona biraz şarap verilmesini istediğini söylemiş oldu ve daha sonra o denli şiddetli güldü ki öldü.“
Fakat, Mikhail Bakhtin‘in yazılarına inanılacak olursa, o gün latifeden ölen tek kişi Hrisippos değildi. Differences mecmuasında yayınlanan bir araştırma makalesinde belirtilene bakılırsa “Hrisipppos ve Üstat Janotus birlikte kahkahaya boğuldu ve birlikte öldü.”
Bir Yunan filozofu ve arkadaşını incirleri bitiren bir eşeğin şarap içmesine vefatına güldüğünü hayal etmek ne kadar garip olursa olsun, vefatları iki bin yıldan fazla bir müddetdir anlatılıyor ve yorumlanıyor. Bu niçinle, vefat niçininin ne olduğunu kesin olarak bilmek güç ve Yunanlıların bugün kullandığımız mevt daha sonrası soruşturma tiplerine erişimleri olsaydı, muhtemelen farklı bir sonuca varabilirlerdi.
Bakhtin’in yaptığı son anların bir anlatısı, mutlaka sevinçli bir imaj çizmiyor: “Bu gözyaşı nemlerini bastıran ve onları optik hudutlardan dışarı çıkaran beyin unsurunun şiddetli sarsıntısıyla gözleri sulandı.“
Science Focus’tan Dr. Claire Asher‘ın dediğine nazaran, gülmekten ölmek nitekim mümkün. Fakat bu hadiseler az ve kalp krizi yahut boğulmayı tetikleyen bir kahkaha nöbeti etrafında toplandığı düşünülüyor.
Örneğin Bill Oddie‘nin 70’lerin güldürü gösterisi The Goodies, İngiltere’de yaşayan Alex Mitchell‘in 30 dakikalık bir kahkahanın akabinde ölümcül bir kalp krizi geçirmesiyle bu biçimde bir vefatı tetikledi. Hekimler sonrasındasında Mitchell’in kızına, babasının da vefatına niye olabileceğine inandıkları Uzun QT Sendromu teşhisi koydu.
Vefatına sebep olan “katil latife” ise birinci bakışta epey garip görünüyor. Lakin muhtemelen yaşandığı sırada orada olmanız gereken şakalardandı. Bir eşeğin bütün incirlerini yediğini gördükten daha sonra, şakacı Hrisippos, yakındaki birine ona içmesi için biraz şarap vermesini söylemiş oldu. ondan sonrasında da ömrünü kaybedene kadar gülmeye devam etti.
Bu ölümcül latife, yepyeni olarak Diogenes Laertius tarafınca yazılan ve sonrasındasında R. D. Hicks tarafınca çeviri edilen Lives of Eminent Philosophers, Cilt I’de detaylı olarak anlatılıyor: “Kimi beşerler onun çok gülme krizinden öldüğünü söylüyor. Eşeğini incir yerken görür görmez ona biraz şarap verilmesini istediğini söylemiş oldu ve daha sonra o denli şiddetli güldü ki öldü.“
Fakat, Mikhail Bakhtin‘in yazılarına inanılacak olursa, o gün latifeden ölen tek kişi Hrisippos değildi. Differences mecmuasında yayınlanan bir araştırma makalesinde belirtilene bakılırsa “Hrisipppos ve Üstat Janotus birlikte kahkahaya boğuldu ve birlikte öldü.”
Bir Yunan filozofu ve arkadaşını incirleri bitiren bir eşeğin şarap içmesine vefatına güldüğünü hayal etmek ne kadar garip olursa olsun, vefatları iki bin yıldan fazla bir müddetdir anlatılıyor ve yorumlanıyor. Bu niçinle, vefat niçininin ne olduğunu kesin olarak bilmek güç ve Yunanlıların bugün kullandığımız mevt daha sonrası soruşturma tiplerine erişimleri olsaydı, muhtemelen farklı bir sonuca varabilirlerdi.
Bakhtin’in yaptığı son anların bir anlatısı, mutlaka sevinçli bir imaj çizmiyor: “Bu gözyaşı nemlerini bastıran ve onları optik hudutlardan dışarı çıkaran beyin unsurunun şiddetli sarsıntısıyla gözleri sulandı.“
Science Focus’tan Dr. Claire Asher‘ın dediğine nazaran, gülmekten ölmek nitekim mümkün. Fakat bu hadiseler az ve kalp krizi yahut boğulmayı tetikleyen bir kahkaha nöbeti etrafında toplandığı düşünülüyor.
Örneğin Bill Oddie‘nin 70’lerin güldürü gösterisi The Goodies, İngiltere’de yaşayan Alex Mitchell‘in 30 dakikalık bir kahkahanın akabinde ölümcül bir kalp krizi geçirmesiyle bu biçimde bir vefatı tetikledi. Hekimler sonrasındasında Mitchell’in kızına, babasının da vefatına niye olabileceğine inandıkları Uzun QT Sendromu teşhisi koydu.