celikci
New member
Ay’ın Dünya’ya bakan yüzünü fazlaca düzgün tanıyoruz. Daima olarak gözlemliyoruz, teleskoplarla tarıyoruz, şimdi tüm yüzey formüllerini, kraterleri ve vadileri biliyoruz. Lakin Ay’ın bir de Dünya’dan bakınca hiç bir vakit görmediğimiz ve bakılırsameyeceğimiz, uzak tarafı var. Burasını birinci sefer 1959’da Sovyetler Birliği’nin Luna 3 sondası ile görüntüleyebildik ve Ay’ın bize bakan yüzünden ne kadar farklı olduğunu gördük.
Ay’ın uzak tarafı, epeyce engebeli, binlerce kraterle dolu ve Ay’da görmeye alıştığımız koyu gri desenlerden mahrum. Bilim insanları bu biçimdedan beri Ay’ın bu iki tarafının niye bu kadar farklı olduğunu anlamaya çalışıyor.
Science Advances mecmuasında yayınlanan bir makale, bize bu farkın niçininin karanlık gölgeler, milyarlarca yıl evvel Ay’a çarpan büyük bir gökcismi ve lavlarla ilgili olduğunu söylüyor. Ay’ın Dünya’ya bakan yüzünde gördüğümüz, yüzeydeki volkanik aktiviteden kaynaklanan eski lavların ardında bıraktığı çizgiler, uzak tarafında bulunmuyor ve bu pek şaşırtan bir durum.
Bilim insanları bilgisayar simülasyonları ile Ay’a ne olmuş olabileceğini belirlemeye çalıştılar. Buradan, milyarlarca yıl evvel Ay’a çarpan bir gökcisminin Ay’ın alt bölgesini değiştirdiği ve günümüzde SPA havzası olarak isimlendirdiğimiz devasa bir çarpma krateri oluşturduğu ortaya çıktı.
Brown Üniversitesi’nden gezegen bilimcisi ve çalışmanın baş muharriri Matt Jones, “SPA’yı oluşturan üzere büyük çarpmaların fazlaca fazla ısı yaratacağını biliyoruz” diyor ve ekliyor: “Merak ettiğimiz, bu ısının Ay’ın iç dinamiklerini nasıl etkilediği.”
Buldukları şey, bu devasa çarpmanın, bir küme spesifik kimyasal elementi Ay’ın uzak tarafına değil, yakın tarafına taşıyan bir ısı bulutu yaratmış olduğu. Jones, “Bu tesirin, yüzeyde gördüğümüz lav akıntılarına niye olan manto erimesine niye olduğunu düşünüyoruz” diyor.
Daha fazla bilim haberi için tıklayın…
Ay’ın uzak tarafı, epeyce engebeli, binlerce kraterle dolu ve Ay’da görmeye alıştığımız koyu gri desenlerden mahrum. Bilim insanları bu biçimdedan beri Ay’ın bu iki tarafının niye bu kadar farklı olduğunu anlamaya çalışıyor.
Science Advances mecmuasında yayınlanan bir makale, bize bu farkın niçininin karanlık gölgeler, milyarlarca yıl evvel Ay’a çarpan büyük bir gökcismi ve lavlarla ilgili olduğunu söylüyor. Ay’ın Dünya’ya bakan yüzünde gördüğümüz, yüzeydeki volkanik aktiviteden kaynaklanan eski lavların ardında bıraktığı çizgiler, uzak tarafında bulunmuyor ve bu pek şaşırtan bir durum.
Bilim insanları bilgisayar simülasyonları ile Ay’a ne olmuş olabileceğini belirlemeye çalıştılar. Buradan, milyarlarca yıl evvel Ay’a çarpan bir gökcisminin Ay’ın alt bölgesini değiştirdiği ve günümüzde SPA havzası olarak isimlendirdiğimiz devasa bir çarpma krateri oluşturduğu ortaya çıktı.
Brown Üniversitesi’nden gezegen bilimcisi ve çalışmanın baş muharriri Matt Jones, “SPA’yı oluşturan üzere büyük çarpmaların fazlaca fazla ısı yaratacağını biliyoruz” diyor ve ekliyor: “Merak ettiğimiz, bu ısının Ay’ın iç dinamiklerini nasıl etkilediği.”
Buldukları şey, bu devasa çarpmanın, bir küme spesifik kimyasal elementi Ay’ın uzak tarafına değil, yakın tarafına taşıyan bir ısı bulutu yaratmış olduğu. Jones, “Bu tesirin, yüzeyde gördüğümüz lav akıntılarına niye olan manto erimesine niye olduğunu düşünüyoruz” diyor.
Daha fazla bilim haberi için tıklayın…