celikci
New member
Doğru vakitte hakikat yerdeyseniz, güneş ufuktan geçerken üzerinde yakalanması sıkıntı, yeşil bir parıltıya şahit olabilirsiniz. Nispeten az bir optik olay olan ve yeşil parlama olarak anılan bu durum sırf atmosferik şartların, etraftaki peyzaj yapılarının ve büsbütün talihin yanlışsız bir biçimde birleşmesi durumunda gözlemlenebilir.
Güneşin son şeridi ufuk çizgisinden uzaklaşıyor üzere göründüğünde ortaya çıkmalarından dolayı, yeşil parıltılar sadece güneşin doğuşu ve batışı sırasında gözlemlenebilir. Pak hava ve manisiz bir ufuk görüşü gerektirdiklerinden, çoklukla büyük su kütleleri yahut çöl üzerinde görülürler. Lakin, ufuk çizgisine uçak, dağ yahut yüksek bir bina üzere yüksek bir yerden bakıldığında da görülebilir.
Yeşil Parlama nedir?
Gökyüzü açık ve ufuk çizgisi net bir biçimde görünürse, Güneş doğarken yahut batarken Güneş ışığının parlak yeşil bir renk aldığı ana verilen isimdir. Güneş tepemizdeyken Güneş ışığını sarı renkte görmemizin niçini, atmosferin ışınları dağıtırken mavinin tonlarını filtrelemesidir. Güneş’in doğuşu ve batışı, yani ufuk çizgisinden çıkışı ve ufuk çizgisinde yok oluşu sırasında bu ışınlar eğik açıyla gelir. İşte bu durumda atmosfer ışıkları yeşil görmemize yol açar. Bu fazlaca kısa müddet için yaşanan bir olaydır ve gözelmlenmesi için, üstte da belirttiğimiz üzere uygun şartların bir ortaya gelmesi gerekir.
İdeal yeşil parlama şartlarını dengeli bir biçimde yaşaması sebebiyle bunlar en sistemli olarak Şili, Cerro Paranal’da gözlemlenebiliyor. Şili Atacama Çölü’ndeki 2.635 metre yüksekliğindeki dağ, Avrupa Güney Gözlemevi’nin Çok Büyük Teleskopu’na (Very Large Telescope) da mesken sahipliği yapıyor. Dağdaki şartlar yeşil parlama için o kadar uygun ki, gözlemevi Ay üzerinde bir yeşil parlamanın manzarasını bile yakalayabildi.
Bu Yeşil flaşın uzunluğu, güneşin batma yahut yükselme suratına bağlı olsa da, ekseriyetle bir ila üç saniye içinde sürerken, kaydedilen en uzun müşahede tam 35 dakika sürdü. Amiral Byard’ın 1929’da Antarktika’daki Little American üssüne yaptığı keşif seyahatinin şahit olduğu bu uzun görüş, güneşin kutup bölgelerinde inanılmaz derecede yavaş batmasının bir kararıydu.
“Yeşil parlama” olarak isimlendirilmesine karşın, aslında benzeri bir yeşil flaş efekti veren dört farklı olay bulunuyor.
I-Mir yahut alt serap en yaygın olanıdır ve güneş ufkun altına batarken görülebilir. Düzleştirilmiş bir oval üzere görünen, okyanus üzerinde sıcak hava olduğunda ve su yüzeyinin yakınında kuvvetli bir sıcaklık gradyanı olduğunda ortaya çıkar.
M-mir yahut geçersiz serap, alt seraba misal, lakin yüzeyin üstündeki sıcaklık gradyanında birkaç derecelik bir bükülme ile atmosferik bir sıcaklık değişimi ile ortaya çıkar. Yeşil alana ince bir nokta ile kıstırılmış bir tesir yaratır. Bu en uygun yüksek bir düzeyden bakıldığında görülür.
Muhtemelen en etkileyici ve en uzun süren yeşil parlama olan alt kanal parlaması 15 saniyeye kadar devam edebilir. Gözlemcinin yüzeyin yakınında meydana gelen atmosferik değişimin altında olması niçiniyle fazlaca daha dar bir yükseklik gradyanının niye olduğu yeşil bir kum saati tesiri oluşturur.
En ender olan ise, ufuktan üste yanlışsız birkaç saniye süren bir yeşil ışık huzmesi oluşturan yeşil ışındır. Bu olay epey fazla belgelenmemiştir ve meydana geldiğine dair bilinen hiç bir imaj yoktur.
Farklı serap çeşitleri yavaşça atmosferik değişikliklerden kaynaklanırken, yeşil parlamaların gözlemlenebilmesinin sebebi, ışığın Dünya atmosferinde kırılma formuyla ilgilidir. Işığın dalga uzunluğuna bağlı olarak mavi, mor ve yeşil renkler sarı, turuncu ve kırmızıya bakılırsa daha fazla kırılır. Güneş ufuktayken, epey daha ağır bir atmosferik katmandan parlamasından dolayı buradan geçen sarı, turuncu ve kırmızı dalga uzunlukları büyük olasılıkla atmosfer tarafınca emilir. Kalan mavi ve mor dalgalar, parlamayı oluşturacak biçimde en kuvvetli yeşil dalga uzunluğunu bırakarak dağılır, fakat kimi vakit mavi parlamalar da meydana gelebilir.
Güneşin son şeridi ufuk çizgisinden uzaklaşıyor üzere göründüğünde ortaya çıkmalarından dolayı, yeşil parıltılar sadece güneşin doğuşu ve batışı sırasında gözlemlenebilir. Pak hava ve manisiz bir ufuk görüşü gerektirdiklerinden, çoklukla büyük su kütleleri yahut çöl üzerinde görülürler. Lakin, ufuk çizgisine uçak, dağ yahut yüksek bir bina üzere yüksek bir yerden bakıldığında da görülebilir.
Yeşil Parlama nedir?
Gökyüzü açık ve ufuk çizgisi net bir biçimde görünürse, Güneş doğarken yahut batarken Güneş ışığının parlak yeşil bir renk aldığı ana verilen isimdir. Güneş tepemizdeyken Güneş ışığını sarı renkte görmemizin niçini, atmosferin ışınları dağıtırken mavinin tonlarını filtrelemesidir. Güneş’in doğuşu ve batışı, yani ufuk çizgisinden çıkışı ve ufuk çizgisinde yok oluşu sırasında bu ışınlar eğik açıyla gelir. İşte bu durumda atmosfer ışıkları yeşil görmemize yol açar. Bu fazlaca kısa müddet için yaşanan bir olaydır ve gözelmlenmesi için, üstte da belirttiğimiz üzere uygun şartların bir ortaya gelmesi gerekir.
İdeal yeşil parlama şartlarını dengeli bir biçimde yaşaması sebebiyle bunlar en sistemli olarak Şili, Cerro Paranal’da gözlemlenebiliyor. Şili Atacama Çölü’ndeki 2.635 metre yüksekliğindeki dağ, Avrupa Güney Gözlemevi’nin Çok Büyük Teleskopu’na (Very Large Telescope) da mesken sahipliği yapıyor. Dağdaki şartlar yeşil parlama için o kadar uygun ki, gözlemevi Ay üzerinde bir yeşil parlamanın manzarasını bile yakalayabildi.
Bu Yeşil flaşın uzunluğu, güneşin batma yahut yükselme suratına bağlı olsa da, ekseriyetle bir ila üç saniye içinde sürerken, kaydedilen en uzun müşahede tam 35 dakika sürdü. Amiral Byard’ın 1929’da Antarktika’daki Little American üssüne yaptığı keşif seyahatinin şahit olduğu bu uzun görüş, güneşin kutup bölgelerinde inanılmaz derecede yavaş batmasının bir kararıydu.
“Yeşil parlama” olarak isimlendirilmesine karşın, aslında benzeri bir yeşil flaş efekti veren dört farklı olay bulunuyor.
I-Mir yahut alt serap en yaygın olanıdır ve güneş ufkun altına batarken görülebilir. Düzleştirilmiş bir oval üzere görünen, okyanus üzerinde sıcak hava olduğunda ve su yüzeyinin yakınında kuvvetli bir sıcaklık gradyanı olduğunda ortaya çıkar.
M-mir yahut geçersiz serap, alt seraba misal, lakin yüzeyin üstündeki sıcaklık gradyanında birkaç derecelik bir bükülme ile atmosferik bir sıcaklık değişimi ile ortaya çıkar. Yeşil alana ince bir nokta ile kıstırılmış bir tesir yaratır. Bu en uygun yüksek bir düzeyden bakıldığında görülür.
Muhtemelen en etkileyici ve en uzun süren yeşil parlama olan alt kanal parlaması 15 saniyeye kadar devam edebilir. Gözlemcinin yüzeyin yakınında meydana gelen atmosferik değişimin altında olması niçiniyle fazlaca daha dar bir yükseklik gradyanının niye olduğu yeşil bir kum saati tesiri oluşturur.
En ender olan ise, ufuktan üste yanlışsız birkaç saniye süren bir yeşil ışık huzmesi oluşturan yeşil ışındır. Bu olay epey fazla belgelenmemiştir ve meydana geldiğine dair bilinen hiç bir imaj yoktur.
Farklı serap çeşitleri yavaşça atmosferik değişikliklerden kaynaklanırken, yeşil parlamaların gözlemlenebilmesinin sebebi, ışığın Dünya atmosferinde kırılma formuyla ilgilidir. Işığın dalga uzunluğuna bağlı olarak mavi, mor ve yeşil renkler sarı, turuncu ve kırmızıya bakılırsa daha fazla kırılır. Güneş ufuktayken, epey daha ağır bir atmosferik katmandan parlamasından dolayı buradan geçen sarı, turuncu ve kırmızı dalga uzunlukları büyük olasılıkla atmosfer tarafınca emilir. Kalan mavi ve mor dalgalar, parlamayı oluşturacak biçimde en kuvvetli yeşil dalga uzunluğunu bırakarak dağılır, fakat kimi vakit mavi parlamalar da meydana gelebilir.