celikci
New member
Böcekler uyur mu? Bu sorunun en kısa yanıtı evettir, fakat tüm böcekler birebir biçimde uyumaz.
Aslında yola, Britannica’da yapılan uyku tarifi ile çıkabiliriz: “Fizyolojide karmaşık ve öngörülebilir değişikliklerin eşlik ettiği, dış uyaranlara karşı olağan, bilakis çevrilebilir, yenidenlayan azalmış reaksiyon verme durumu…“
Böceklerde uyku durumu birinci vakit içinderda, Popular Science tarafınca, 2000 yılında meyve sinekleri üzerinde yapılan araştırmalarla dikkat odağı oldu. İki başka araştırma kümesi, kimi uyuyan sinekleri korkutmanın uyanık sineklerden daha güç olduğunu keşfettiler.
Bu durum, hamamböceği, peygamberdevesi ve arılar üzere uyuklayan böcekler için de geçerli. Bu böcekler uyurken yerçekimi ile düşer ve artan uyarılma eşiğine sahiptir. Sempatik sayılabilecek bir biçimde hamamböcekleri, uyurken hassas duyu organlarını muhafazanın bir yolu olarak uyku sırasında antenlerini içeri gerçek katlar.
Böceklerin merkezi bir hudut sistemi bulunur ve bu sistem, uyuyan organizmalar için kilit bir özelliktir. Ayrıyeten böcekler bir uyku ve uyanıklık sistemi ile bir sirkadiyen ritim sergiliyor, lakin bu sistemin yapısı cinse bağlı olarak değişiyor.
Dahili bir sirkadiyen nizamın varlığı birinci vakit içinderda hamamböceği Leucophaea maderae‘de keşfedildi. Bu tertibin hücresel kökenleri, daha sona, araştırmacılar beynin muhakkak bir kısmını farklı bir uyku-uyanıklık döngüsüne eğitilmiş farklı bir hamamböceğinden naklederek bir hamamböceğinin sirkadiyen ritmini değiştirebilene kadar takip edildi.
Bal arıları üzere yiyecek arayan cinslerin sirkadiyen ritimleri, gündüzleri meşgul olmaları ve geceleri dinlenmeleri eğilimi dikkat alımlı. Dinlenme sırasında bal arıları daha az hareket eder, kas tonusu azalır, reaksiyon eşiği yükselir, beden ısısı düşer. Ve bunlar tıpkı memelilerde ve kuşlarda olduğu üzere uykunun dört temel özelliğini temsil ediyor.
Meyve sineklerinin, yoksunluğun daha fazla uyku gereksinimine yol açtığı “uyku geri tepmesi” ismi verilen bir özellik sergilediği de biliniyor. Araştırmalar, uykusuz sineklerin, yeterli dinlenmiş arkadaşlarına nazaran daha fazla uyuduklarını buldu.
Uykunun yokluğunu kanıtlamak karmaşık bir iştir, lakin uykunun çabucak hemen kanıtlanmadığı böcekler de vardır. Örneğin, kelebeklerin dinlendikleri biliniyor. Lakin Oregon Eyalet Üniversitesi’nde biyolog olan Katy Prudic, National Geographic’e “uyuyup uyumadıklarını bilmiyoruz” diyor.
Bildiğimiz şey, kelebeklerin epey soğuk havalarda hareket etmeyi bırakan birkaç böcekten biri olduğudur ve bu, uykudan farklı olarak uyuşukluk olarak bilinen hami bir durumdur. Böcekler ayrıyeten kıştan kurtulmanın bir yolu olarak kış uykusuna yatar, bu, uğur böceği çeşitlerinde görülen bir şeydir.
Aslında yola, Britannica’da yapılan uyku tarifi ile çıkabiliriz: “Fizyolojide karmaşık ve öngörülebilir değişikliklerin eşlik ettiği, dış uyaranlara karşı olağan, bilakis çevrilebilir, yenidenlayan azalmış reaksiyon verme durumu…“
Böceklerde uyku durumu birinci vakit içinderda, Popular Science tarafınca, 2000 yılında meyve sinekleri üzerinde yapılan araştırmalarla dikkat odağı oldu. İki başka araştırma kümesi, kimi uyuyan sinekleri korkutmanın uyanık sineklerden daha güç olduğunu keşfettiler.
Bu durum, hamamböceği, peygamberdevesi ve arılar üzere uyuklayan böcekler için de geçerli. Bu böcekler uyurken yerçekimi ile düşer ve artan uyarılma eşiğine sahiptir. Sempatik sayılabilecek bir biçimde hamamböcekleri, uyurken hassas duyu organlarını muhafazanın bir yolu olarak uyku sırasında antenlerini içeri gerçek katlar.
Böceklerin merkezi bir hudut sistemi bulunur ve bu sistem, uyuyan organizmalar için kilit bir özelliktir. Ayrıyeten böcekler bir uyku ve uyanıklık sistemi ile bir sirkadiyen ritim sergiliyor, lakin bu sistemin yapısı cinse bağlı olarak değişiyor.
Dahili bir sirkadiyen nizamın varlığı birinci vakit içinderda hamamböceği Leucophaea maderae‘de keşfedildi. Bu tertibin hücresel kökenleri, daha sona, araştırmacılar beynin muhakkak bir kısmını farklı bir uyku-uyanıklık döngüsüne eğitilmiş farklı bir hamamböceğinden naklederek bir hamamböceğinin sirkadiyen ritmini değiştirebilene kadar takip edildi.
Bal arıları üzere yiyecek arayan cinslerin sirkadiyen ritimleri, gündüzleri meşgul olmaları ve geceleri dinlenmeleri eğilimi dikkat alımlı. Dinlenme sırasında bal arıları daha az hareket eder, kas tonusu azalır, reaksiyon eşiği yükselir, beden ısısı düşer. Ve bunlar tıpkı memelilerde ve kuşlarda olduğu üzere uykunun dört temel özelliğini temsil ediyor.
Meyve sineklerinin, yoksunluğun daha fazla uyku gereksinimine yol açtığı “uyku geri tepmesi” ismi verilen bir özellik sergilediği de biliniyor. Araştırmalar, uykusuz sineklerin, yeterli dinlenmiş arkadaşlarına nazaran daha fazla uyuduklarını buldu.
Uykunun yokluğunu kanıtlamak karmaşık bir iştir, lakin uykunun çabucak hemen kanıtlanmadığı böcekler de vardır. Örneğin, kelebeklerin dinlendikleri biliniyor. Lakin Oregon Eyalet Üniversitesi’nde biyolog olan Katy Prudic, National Geographic’e “uyuyup uyumadıklarını bilmiyoruz” diyor.
Bildiğimiz şey, kelebeklerin epey soğuk havalarda hareket etmeyi bırakan birkaç böcekten biri olduğudur ve bu, uykudan farklı olarak uyuşukluk olarak bilinen hami bir durumdur. Böcekler ayrıyeten kıştan kurtulmanın bir yolu olarak kış uykusuna yatar, bu, uğur böceği çeşitlerinde görülen bir şeydir.