Bilim insanları, Mısır kraliçesi Kleopatra’nın herkesi kendisine aşık eden parfümünü bir daha üretmeyi başardı

celikci

New member
Mısır kraliçesi Kleopatra’nın herkesi kendine aşık ederken kullandığı parfüme benzeyen bir koku, tarihi tarifler, kimyasal tahliller ve deneme yanılma kombinasyonu kullanılarak bir daha oluşturuldu.

Mısır, antik dünyada ürettiği kokularla ünlüydü. Kleopatra VII vaktinde en az 3.000 yıldır bu alan üzerinde çalışıyorlardı ve pek başarılıydılar. Vefatından kısa bir süre daha sonra, yakın vakitte ölen kraliçeye atfedilen tanımların yer aldığı tarihi yazılar yazıldı. Bilim insanları, 2.000 yıl daha sonra çalışmalarını Near East Archeology (Yakın Doğu Arkeolojisi) mecmuasında açıklayarak, süreci ve ispatları kopyalamaya çalıştılar.

Makalede, “[Mısır] parfüm ve merhemlerinin temeli, çağdaş alkolümüz yerine bitkisel yağ yahut hayvansal yağdı” deniliyor. Makale şu biçimde devam ediyor: “Kokular, hoş kokulu reçinelerin, ağaç kabuklarının ve otların yakılmasından çıkan duman yoluyla (“parfüm”, per fumum’dan yani “duman yoluyla” sözlerinden türemiştir) yahut reçineler, çiçekler, otlar, baharatlar ve ahşabın demlenmesiyle oluşturuluyordu.

Lakin bu tanımların kaydedildiği hiyerogliflerin tam manası vakit içerisinde kayboldu. Kleopatra’nın vaktinde cenaze merasimlerinde ve tapınak ayinlerinde kullanılan yağların isimlerini biliyoruz, lakin bileşimleri şimdiye dek bilinmiyordu. Yunan ve Roma kayıtlarının çeviri edilmesi daha kolay olsa da, yüzseneler boyunca süren Yunan ve Roma egemenliğine karşın bunların müellifleri parfüm üreticileri değil, ekseriyetle yabancılar oldukları için daha az emniyetli olarak kabul ediliyor. Bu yazılarda, ne olduğu bilinmese de “parfüm cevizinin yağı” olarak isimlendirilen bir materyal olduğu tartışılıyor.

Fakat, Thmouis’de bir parfüm fabrikası üzere görünen bir yerin keşfi ile yeni fırsatlar ortaya çıktı. Thmouis, parfümleri Akdeniz’de ünlü olan Mendes’in bir uzantısıydı. Bu alanda hayli bol bol bulunan seramik parfüm kaplarının, arkeologlar tarafınca evsel muhtaçlıklar için değil ticari gayeler için kullanıldığı düşünülüyor.

X-ışını kullanılarak, kapları yapmak için kullanılan Nil kumu ve içerikteki artıklar dahil olmak üzere, kaplarda bulunan moleküller tahlil edildi. Tarihi metinleri ve çağdaş kimyayı birleştiren, Frele Universitat Berlin’den müellifler Dr. Dora Goldsmith ve Humboldt-Universitat zu Berlin’den Dr. Sean Coughlin, bir hükümdarın bir imparatorluğun yarısını riske atabileceği kadar baştan çıkarıcı bir koku keşfetme umuduyla bir dizi potansiyel maddeyi test etti. İkili, çeşitli materyaller ve pişirme formları kullanarak birtakım bilgiler edinmeyi başardı: “Değişkenlerden oluşan bir karışım, taze çekilmiş mür ve tarçından oluşan baharatlı bir temel nota ve tatlılığın eşlik ettiği son derece güzel bir koku üretti. Ayrıyeten, Mısır parfümlerinin taşınırken kalitesini koruduğuna dair raporlarla dengeli olarak alımlı koku iki yıl dayandı.

Kleopatra’nın tam parfümü muhtemelen hiç bir vakit teyit edilmeyecek; çünkü hala içeriği tam manasıyla bilinmiyor. Fakat en azından artık, neye benzeyebileceği hakkında bir fikre sahibiz.
 
Üst